WRR-Nieuwsbrief - december 2021

Op donderdag 11 november presenteerde de WRR het adviesrapport  Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie. Kunstmatige intelligentie (AI) gaat ons leven fundamenteel veranderen. AI is de technologie achter uiteenlopende toepassingen: van gezichtsherkenning tot vertaalapps, van medische diagnoses tot anticiperen op criminaliteit, en van fraudebestrijding tot het beïnvloeden van wat we kopen, lezen en stemmen. En dat is nog maar het begin. Als Nederland zich op deze fundamentele verandering niet goed voorbereidt, is er niet alleen het risico dat kansen worden gemist, maar ook dat de samenleving opgescheept wordt met een technologie die onze belangen niet dient. In dit rapport bepleit de WRR een strategie voor de maatschappelijke inbedding van AI langs vijf opgaven, en ziet daarbij een belangrijke rol voor de overheid weggelegd.

In het kader van het rapport zijn vijf achtergrond studies verschenen: AI van repliek gediend? Een verkenning van tegenmacht vanuit maatschappelijke organisaties (2021), Het technolgische ecosysteem van AI (2021), Mensenrechten als ijkpunten van artificiële intelligentie (2021), Artificiële intelligentie als een general purpose technology - Strategische belangen en verantwoorde inzet in historisch perspectief (2021) en Internationaal AI-beleid. Domme data, slimme computers en wijze mensen (2019).

Downloads:

Rapport: Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie (samenvatting beschikbaar in NL en EN)

Video’s: Beschouw AI als een systeemtechnologie, De maatschappelijke inbedding van AI kent vijf opgaven

Podcast: #15 Opgave AI. De nieuwe technologie

Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie

We staan voor de grote opgave om kunstmatige intelligentie (AI) in te bedden in de samenleving. Een eerste stap daarbij is te begrijpen wat AI is: over wat voor type technologie hebben we het eigenlijk en wat betekent dat voor de opgaven waar het overheidsbeleid voor staat? Dat is het vertrekpunt van de boodschap die de WRR geeft in het rapport Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie, dat op 11 november 2021 verscheen. In dit tweegesprek wisselen Emile Aarts (hoogleraar Computer Science in Tilburg en voorzitter van de werkgroep van de Nederlandse AI Coalitie over Menselijke AI, die zich bezighoudt met de ontwikkeling van het instrument van de ELSA Labs) en Corien Prins (voorzitter WRR, eerstverantwoordelijke voor het WRR-rapport en hoogleraar Recht en Informatisering in Tilburg) daarover van gedachten. Waar hebben we het over bij AI? Welke partijen spelen een rol? En hoe passen de ELSA Labs in dat plaatje? Eline de Jong (filosofe en als wetenschappelijk medewerker betrokken bij het WRR-rapport over AI) leidt het gesprek

Geen partij mag slechter worden van AI

Begin september 2021 presenteerden de WRR en de KNAW de scenariostudie ‘Navigeren en anticiperen in onzekere tijden’. In november 2021, als duidelijk is dat Nederland zich in een vierde coronagolf bevindt, is dit advies actueler dan ooit. Frans Brom (directeur WRR) en Josta de Hoog (projectcoördinator van de scenariostudie) lichten het daarom nader toe.

Denken in scenario’s voor bredere blik op coronapandemie

Hoe kunnen de lusten en lasten van de klimaatverandering en het klimaatbeleid rechtvaardig worden verdeeld? Hierover organiseerde op 16 november jl. Spui25 in samenwerking met de WRR een debatavond. Vertrekpunt voor de discussie vormde het Working Paper Verdelende rechtvaardigheid in het klimaatbeleid, een deelstudie in het kader van het WRR-adviesproject Klimaatbeleid.

Verdelende rechtvaardigheid in het klimaatbeleid

Wat moet de functie van de politie in de toekomst inhouden? Naar aanleiding van het Working Paper Politiefunctie in een veranderende omgeving vond op 2 november jl. een discussie plaats tussen specialisten binnen het domein van justitie en veiligheid. Centraal daarbij stonden twee maatschappelijke ontwikkelingen: de toenemende privatisering van veiligheidstaken en de groeiende digitalisering van de samenleving.

Politiefunctie in een veranderende omgeving

Prof.dr. Haroon Sheikh is benoemd tot bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies aan de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam. 

Haroon Sheikh benoemd tot bijzonder hoogleraar

Gedragswetenschappers moeten van meet af aan worden betrokken bij het maken van nieuw beleid. Onderwerpen als toeslagen en de pandemie laten namelijk zien hoezeer het mis kan gaan als te weinig rekening wordt gehouden met de menselijke psychologie.

Geef meer aandacht aan gedragswetenschappen in beleidsvorming

In deze nieuwste Close-up vertelt raadslid Godfried Engbersen over zijn inspiratie en visie op de WRR. ‘Goed beleid moet gebaseerd zijn op goede kennis van de samenleving’ stelt Engbersen. In de Engelstalige podcast ‘European Variations as key to cooperation’ spreekt adviserend raadslid Ernst Hirsch Ballin met Federico Fabbrini, hoogleraar EU-recht aan de School of Law and Government van Dublin City University en directeur van het Brexit Institute in Ierland. De rode draad in dit gesprek is dat de Europese Unie meer ruimte zal moeten bieden voor variatie.

Podcasts

Vanwege de feestdagen is de WRR minder goed bereikbaar van maandag 20 december 2021 tot maandag 3 januari 2022. De WRR wenst u hele prettige feestdagen en een gezond 2022 toe!