De deskundige overheid

De laatste jaren lijkt de overheid ‘terug van weg geweest’. In de afgelopen decennia is er geregeld bezuinigd op overheidsorganisaties en overheerste de idee dat de overheid bescheiden moest zijn in haar ambities. Vandaag de dag wordt weer gepleit voor een overheid die actief een inhoudelijke en sturende rol speelt.” Er bestaan echter twijfels of de overheid nog wel beschikt over voldoende deskundigheid voor die rol. Het project ‘De deskundige overheid’ gaat over de vraag welke kennis en competenties de overheid (weer) in huis moet hebben.

Een voorbeeld van de ‘terugkeer’ van de overheid is de volkshuisvesting, waar steeds meer partijen vragen om centrale regie. Een ander voorbeeld is de pandemie, die heeft laten zien dat bij acute crises een actieve en competente overheid onmisbaar is.

Ook grote opgaven zoals de energietransitie vragen om een actieve en sturende overheid, die bijvoorbeeld in staat is om de noodzakelijke investeringen in onze infrastructuur te doen of te organiseren. De vraag is echter of de overheid wel de kennis en deskundigheid in huis heeft om die meer inhoudelijke en sturende rol met succes te vervullen. Daarover bestaan serieuze twijfels. In de afgelopen decennia is veel kennis bij de overheid verloren gegaan. Volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur heeft de overheid anno heden te weinig inhoudelijke expertise en ervaringsdeskundigheid in huis, en leunt zij te veel op externe adviesbureaus.

Dit adviesproject gaat daarom over de volgende vraag: gezien de grote opgaven waarvoor overheid en samenleving staan, wat is het (type van) deskundigheid die de overheid in ieder geval (weer) in huis moet hebben? En hoe zorgen we ervoor dat de overheid niet alleen goede mensen in dienst heeft en houdt, maar ook zo is ingericht dat die kennis en kunde daadwerkelijk effectief worden ingezet? Bij deze vragen richt de WRR zich op zowel de landelijke overheid als de lokale overheid.