Naar nieuwe wegen in het milieubeleid
Het Nederlandse beleid is niet afdoende voor toekomstige milieuproblemen. Om te kunnen inspelen op milieuproblemen, zoals de klimaatverandering en de afnemende biodiversiteit, moet kennis worden gemobiliseerd over wat mis kan gaan. Die kennis moet bovendien breed maatschappelijk worden gedeeld en gedragen. Dat is de kern van het WRR-rapport Nieuwe wegen in het milieubeleid (rapport nr. 67, 2003).
Kennis mobiliseren
De nog openstaande en nieuwe milieuproblemen hebben een aantal kenmerken gemeenschappelijk. Zo zijn ze van bovennationale schaal en ze hebben een lange tijdsdimensie. Ook manifesteren de nadelige effecten zich minder duidelijk en direct. De bestaande, vertrouwde beleidsconcepten schieten tekort voor dit soort problemen. De legitimatie van het overheidsbeleid vraagt om de mobilisatie van kennis en een brede maatschappelijke deling en inbedding van die kennis. Het nationale milieubeleid staat meer dan voorheen voor de opgave om ‘voor de fout uit te leren’.
Complexe problemen en onzekerheid
Een ander kenmerk van dit soort persistente milieuproblemen is dat zij met grote onzekerheden zijn omgeven. Voor de beleidsvorming is het van belang vooraf vast te stellen welk type onzekerheid er bij een specifiek milieuprobleem in het geding is. Kennisontwikkeling, maatschappelijke inbedding van die kennis en een goede schakeling tussen het nationale en internationale – vooral Europese – niveau zijn dan van belang.