Wat betekenen maatschappelijke ontwikkelingen zoals de verdergaande internationalisering, wijzigende verhoudingen tussen markt, staat en samenleving en de toenemende politisering en mediatisering voor het toezicht dat de overheid houdt op de naleving van wet- en regelgeving en de kwaliteit van publieke dienstverlening? Welke functies en rollen kan het overheidstoezicht in de toekomst (blijven) vervullen en aan welke randvoorwaarden moet dan worden voldaan? Welke verwachtingen van overheidstoezicht zijn daarbij gerechtvaardigd?
Rijkstoezicht
Doel van het onderzoek is het aanreiken van inzichten en aanbevelingen die behulpzaam zijn bij het maken van afwegingen en keuzes rondom overheidstoezicht. Het richt zich primair op het toezicht dat door of voor de Rijksoverheid wordt uitgevoerd op de naleving van wet- en regelgeving, de kwaliteit van publieke dienstverlening en op het functioneren van markten. Dit toezicht wordt op dit moment vooral uitgevoerd door de rijksinspecties, zoals de Inspectie voor het Onderwijs en de markttoezichthouders, zoals de Autoriteit Consument en Markt. Deze organisaties zijn dan ook een belangrijke objecten van ons onderzoek.
Publicaties
Het onderzoek is gepubliceerd in het rapport aan de regering getiteld Toezien op publieke belangen. Naar een verruimd perspectief op rijkstoezicht, dat op 9 september 2013 is aangeboden aan de minister voor Wonen en Rijksdienst.
Toezien op publieke belangen. Naar een verruimd perspectief op rijkstoezicht (WRR-rapport nr. 89)
Er moet meer aandacht zijn voor de bijdrage van het toezicht aan de behartiging van publieke belangen. In zijn rapport Toezien op publieke belangen. Naar een verruimd perspectief op rijkstoezicht doet de WRR daarom aanbevelingen om de meerwaarde van het rijkstoezicht, zoals uitgeoefend door allerlei inspecties en marktautoriteiten, te vergroten.
De staat van toezicht. Sector- en themastudies (WRR-verkenning nr. 27)
In de staat van toezicht zijn sector- en themastudies opgenomen over het functioneren van het toezicht op de gezondheidszorg, het hoger onderwijs, chemische bedrijven, de veodselvoorziening, mededinging en de financiële sector. Daarnaast worden thema's belicht waar veel toezichthouders mee te maken hebben, zoals de verhouding tot de (sociale) media en de nieuwe vormen van besturen in het publieke domein (nieuw publiek management en governance). Gezaghebbende auteurs uit de wetenschap en praktijk hebben de studies op verzoek van de WRR uitgevoerd.
Tijdschrift voor toezicht
Het Tijdschrift voor Toezicht heeft een themanummer gewijd aan het WRR-rapport Toezien op publieke belangen. Het themanummer (2013, nr. 4) is een kritische beschouwing van het WRR-rapport. Wetenschappers vanuit diverse achtergronden koppelen het rapport aan recente wetenschappelijke inzichten. Daarnaast reageren enkele prominente toezichthouders op het WRR-rapport. Het themanummer wordt afgesloten met een reactie van de WRR op de verschillende bijdragen.
OECD
De WRR heeft – op basis van het rapport Toezien op publieke belangen (september 2013) - gereageerd op twee consultatiedocumenten van de OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development): het concept-document Best Practice Principles for improving Regulatory Enforcement and Inspections en het concept-document Principles for the Governance of Regulators. Download de volledige reactie (in het engels) van de WRR.
