Vervang de standaardindeling westers/niet-westers in onderzoek en beleid door meervoudige indelingen
De standaardindeling westers/niet-westers van herkomstlanden dient in onderzoek en beleid vervangen te worden door meervoudige indelingen. Daarvoor pleit de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid in de policybrief Afscheid van westers en niet-westers: naar meervoudige indelingen van herkomstgroepen. Het gebruik van het herkomstland van personen in onderzoek en beleid is legitiem, maar de standaardindeling in westers/niet-westers dient te worden vermeden. Beter is het om de clustering van herkomstlanden af te laten hangen van de onderzoeks- of beleidsvraag.
Het onderscheid westers/niets-westers is wetenschappelijk niet onderbouwd en steeds minder informatief door de grote verscheidenheid aan migrantengroepen. Ook roept het label niet-westers negatieve associaties op.
Het onderscheid is niet onderbouwd
Het is niet helder wat de criteria zijn op grond waarvan het ene herkomstland als westers wordt gezien en het andere als niet-westers. Japan en Indonesië, waar niet-Europese talen worden gesproken en shintoïsme, boeddhisme en de islam de belangrijkste religies zijn, vallen onder westers. Terwijl alle landen in Zuid-Amerika, waar Europese talen worden gesproken en het katholicisme de overheersende religie is, als niet-westers gelden. Oezbekistan en Papoea-Nieuw-Guinea gelden als westers, terwijl Suriname en Curaçao, waar Nederlands een officiële taal is en het onderwijssysteem op Nederland is georiënteerd, toch als niet-westers worden gezien.
Het onderscheid is niet informatief
Door de toename van de verscheidenheid naar herkomst onder migranten biedt de simpele tweedeling ook steeds minder zicht op wat er in de samenleving werkelijk aan de hand is. Kenniswerkers uit India, studenten uit de Antillen, arbeidsmigranten uit Turkije en asielzoekers uit Eritrea vallen allemaal in de categorie niet-westers, terwijl de in veel opzichten vergelijkbare kenniswerkers uit Japan, studenten uit Indonesië, arbeidsmigranten uit Bulgarije en asielzoekers uit Tsjetsjenië in de categorie westers vallen Het is daardoor steeds minder duidelijk over wie het gaat als er uitspraken worden gedaan over de situatie van westerse of niet-westerse migranten.
De onderzoeksvraag bepaalt de indeling
Voor veel onderzoeksvragen is het niet nodig om een standaardtweedeling te gebruiken. Vaak kan men volstaan met de herkomstlanden zelf, of met een substitutie-variabele, zoals economische ontwikkeling. Als onderzoekers toch gebruik willen maken van clusters van herkomstlanden, dan dient de onderzoeksvraag te bepalen hoe de clustering eruitziet. De WRR pleit ervoor om meervoudige indelingen te gebruiken, afhankelijk van het onderzoeksthema. De policybrief bespreekt indelingen op basis van geografie, welvaart, staatsvorm, cultuur, of taalverwantschap en de bijpassende onderzoeksvragen.