In de cultuursector is de afgelopen jaren sprake geweest van een verhit en sterk gepolariseerd debat dat zich voornamelijk toespitste op de hoogte en de verdeling van overheidssubsidies. Hoewel de rust enigszins lijkt weergekeerd, is er een breed gedeelde behoefte aan een inhoudelijke discussie over de plaats, maatschappelijke betekenis en richting van het cultuurbeleid. De WRR wil middels het project Cultuurbeleid de (internationale) wetenschappelijke kennis op dit terrein inbrengen in het Nederlandse debat. De raad pleit voor een herwaardering van het ‘culturele’ binnen het cultuurbeleid. Een sterke culturele sector is blijvend van waarde voor de Nederlandse samenleving, maar daarvoor is meer focus nodig op ontwikkelingen binnen deze sector.
Cultuur herwaarderen
Het project heeft geresulteerd in de WRR-Verkenning 30 Cultuur herwaarderen, gepubliceerd op 5 maart 2015. In oktober 2015 is er tevens een bewerkte Engelstalige versie van de verkenning verschenen (Revaluing culture).
In Cultuur herwaaderen stellen de auteurs dat een perspectiefwisseling noodzakelijk is in de culturele sector. De aandacht moet in de eerste plaats uitgaan naar het versterken van de sector zelf. Alleen een culturele sector die zich kan ontwikkelen en vernieuwen, is in staat om blijvend van waarde te zijn voor de Nederlandse samenleving.
Debat over beleidsuitgangspunten
Een aantal traditionele beleidsuitgangspunten staat momenteel ter discussie, mede onder invloed van (maatschappelijke) veranderingen en technologische ontwikkelingen. Denk aan de technologische reproduceerbaarheid van cultuuruitingen, de veranderende verhoudingen tussen privaat en publiek domein, de vervagende grenzen tussen de cultuurproducenten en -consumenten, en de toegenomen economische betekenis van cultuur dankzij de opkomst van de creatieve economie en de groei van de culturele industrie. Daarnaast is de samenstelling van het (potentiële) publiek de afgelopen decennia ingrijpend veranderd. Door verschuivingen in opleidingspeil en welvaart, en door een veranderende belangstelling voor uiteenlopende cultuuruitingen.
Wetenschappelijke kennis
De Nederlandse situatie is niet uniek. In de ons omringende landen wordt ook actief nagedacht en gedebatteerd over de betekenis van dergelijke ontwikkelingen voor het cultuurbeleid. In sommige landen heeft dit ook tot beleidswijzigingen geleid. De WRR wil de (internationale) wetenschappelijke kennis inbrengen in het Nederlandse debat. De volgende vragen staan binnen dit project centraal:
- Welke ontwikkelingen hebben zich de afgelopen decennia voorgedaan in het cultuurlandschap?
- Hoe zijn de ons omringende landen daarmee omgegaan?
Wat kan de Nederlandse overheid hiervan leren?
