De informatiesamenleving kenmerkt zich steeds meer door de grote hoeveelheid data die er over ons en onze omgeving te vinden is. Binnen het project Big Data, privacy en veiligheid analyseert de WRR hoe de overheid Big Data kan gebruiken, in het bijzonder in het veiligheidsdomein. Een versterking van de huidige wet- en regelgeving op dit terrein is volgens de raad noodzakelijk om fundamentele rechten en vrijheden te waarborgen.
Publicaties
Het project heeft geresulteerd in de publicatie van het WRR-Rapport 95 Big Data in een vrije en veilige samenleving, de WRR-Verkenning 32 Exploring the Boundaries of Big Data en enkele achtergrondstudies. Het rapport is op donderdag 28 april 2016 door minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie in ontvangst genomen. Op 31 januari 2017 verscheen WRR-Policy Brief 6 Big Data and Security Policies: Serving Security, Protecting Freedom, een Engelstalige publicatie gebaseerd op het rapport.
Big Data in een vrije en veilige samenleving (rapport nr. 96)
De WRR analyseert in dit rapport hoe de Nederlandse overheid Big Data kan gebruiken en richt zich daarbij specifiek op het veiligheidsdomein. Big Data kan volgens de raad uitsluitend vruchten afwerpen als de huidige wet-en regelgeving wordt versterkt om fundamentele rechten en vrijheden te waarborgen.
Exploring the boundaries of Big Data (verkenning nr. 32)
De WRR-Verkenning analyseert het fenomeen Big Data vanuit verschillende wetenschappelijke perspectieven en presenteert bouwstenen voor een regulatief kader.
Video toelichting WRR-rapport Big Data
In deze video geeft de WRR een toelichting op het WRR-rapport Big Data in een vrije en veilige samenleving.
(Beeldtitel: Big Data in een vrije en veilige samenleving.)
VOICE-OVER: De inzet van big data biedt kansen voor de misdaad- en fraudebestrijding.
Zo maakt big data snelle en precieze reconstructies van misdaden mogelijk en kan big data worden ingezet bij inspecties of het volgen van ontwikkelingen bij crisissituaties.
Maar er ontstaan ook nieuwe risico's voor burgers op het gebied van privacy voor discriminatie en door foutmeldingen en schijnverbanden.
Big data-analyses omvatten bovendien vaak de gegevens van niet-verdachte, onschuldige burgers.
(Beeldtekst: Verzameling, analyse, gebruik. Dataopslag, Datavoorbereiding, Data-analyse, Interpretatie, Toepassing. Algoritme.)
Complexe algoritmen kunnen de uitkomsten van data-analyses bepalen en daarmee sturend zijn voor het handelen van veiligheidsorganisaties.
(Zwart-witbeelden van een gebouw.)
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, de WRR heeft onderzoek gedaan naar de kansen en de risico's van de inzet van big data in het veiligheidsdomein.
Volgens de WRR zijn burgers nog onvoldoende beschermd.
(Een lijst verschijnt met aanbevelingen zoals toezicht verstevigen.)
RUSTIGE MUZIEK
En is er een nieuw kader nodig voor het verzamelen, analyseren en het gebruik van big data.
(De aanbevelingenlijst wordt verder aangevuld met onder meer het investeren in kennis bij toezichthouders.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
De aanbevelingen van de WRR zijn te lezen in het rapport 'Big Data in een vrije en veilige samenleving'.
Te downloaden via www.wrr.nl.
(Naast een afbeelding van het rapport staat het logo van de WRR met daaronder de tekst: www.wrr.nl)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN EBT DAN WEG
Tijdperk van de Big Data
De data in deze informatiesamenleving genereren we grotendeels zelf, bijvoorbeeld door de sporen die we nalaten via het gebruik van mobiele apparaten. In combinatie met de sterk toegenomen digitale opslagcapaciteit, de groeiende computerkracht en nieuwe data-analysetechnieken spreekt men wel van het tijdperk van de ‘Big Data’.
Adviesaanvraag
Om een goed gebruik van Big Data met stevige waarborgen voor privacy en andere fundamentele waarden vorm te geven, heeft de regering de WRR op 26 mei 2014 een adviesaanvraag over het thema ‘Big Data, privacy en veiligheid’ toegestuurd. In deze aanvraag staan vier hoofdvragen centraal:
- Kan en, zo ja, moet er een scherper onderscheid worden gemaakt tussen de toegang tot, de verzameling van en het gebruik van gegevens in privacyrecht en databescherming?
- Hoe kan het proces van profiling en datamining en andere analysetechnieken ten behoeve van de veiligheid voldoende transparant zijn zonder de effectiviteit ervan voor het veiligheidsbeleid te doorkruisen?
- Wat betekent de komst van kwantumcomputers voor het proces van gegevensverwerking en bescherming (encryptie)?
- Wat is de impact van Big Data op de gegevenshuishouding van de overheid en hoe kan de burger daarop invloed hebben?
Regulering analyse en gebruik
De WRR richt zich in de beantwoording van deze vragen op het ontwikkelen van een regulatief kader voor het gebruik van Big Data binnen het veiligheidsdomein door de overheid. De raad bepleit de aandacht te verleggen van het reguleren van het verzamelen van data – het zwaartepunt in de huidige juridische kaders – naar de regulering van en het toezicht op de fases van de analyse en het gebruik van Big Data. Voor de vrijheid en de veiligheid van de burgers doen zich in deze twee fasen van Big Data-processen de grootste kansen én de grootste risico's voor.
